Pijak i Myśliwy – „polscy” sułtani Imperium Osmańskiego
19 lutego 2024, 10:04Państwo osmańskie powstało pod koniec XIII wieku, do Europy wkroczyło w drugiej połowie XIV wieku, a sto lat później zakończyło tysiącletnie dzieje Cesarstwa wschodniorzymskiego, znanego obecnie jako Cesarstwo Bizantyńskie. Ono zaś było kontynuatorem jeszcze starszego państwa, którego początki datujemy na rok 753 p.n.e. Imperium Osmańskie było państwem wielonarodowym, w którym rządził nie tylko żywioł turecki. Wielu sułtanów miało pochodzenie greckie, albańskie czy serbskie. Było wśród nich dwóch, których korzeni możemy szukać na terenie dawnej Rzeczypospolitej.
Kryzys piątego roku
3 kwietnia 2008, 08:52Profesor Daniel Kahneman, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie badań z pogranicza ekonomii i psychologii z 2002 roku, twierdzi, że dla kobiet czas zadowolenia z małżeństwa i usankcjonowanego prawnie związku z partnerem trwa ok. 4 lat. Dodatkowo korzyści wynikające z małżeństwa nie równoważą, niestety, kosztów w postaci braku czasu dla przyjaciół i większego obciążenia obowiązkami domowymi.
Badania DNA rozwiązały królewską zagadkę, którą żyła Europa w XIX wieku
2 sierpnia 2024, 11:17Historia Kaspara Hausera, zwanego „sierotą Europy”, rozpalała w XIX wieku wyobraźnię całej Europy. Ten niezwykle zagadkowy mężczyzna, jego tajemnicze życie i śmierć od dwóch wieków są inspiracją dla artystów. O pochodzeniu Kaspara nie wiadomo nic pewnego, mimo że jego postać to jedna z najgłośniejszych tajemnic XIX wieku. Popularna teoria głosi, że był synem księcia Badenii, który jako dziecko został podmieniony i przetrzymywany w izolacji, by wprowadzić na tron boczną linię rodziny książęcej. Na łamach iScience opisano właśnie wyniki badań materiału genetycznego Kaspara.
Sprytny jak kameleon
21 maja 2008, 09:07O tym, że kameleon potrafi przybrać barwy, dzięki którym upodabnia się do otoczenia, mówi się od dawna. Okazuje się jednak, że kameleony karłowate Smitha (Bradypodion taeniabronchum), gatunek endemiczny dla RPA, dostosowują zmiany koloru do sposobu widzenia świata przez drapieżnika (Biology Letters).
Jak zaatakować Linuksa i BSD
17 lipca 2008, 10:39Justin Cappos, Justin Samuel, Scott Baker i John H. Hartman z University of Arizona znaleźli błędy w wykorzystywanych przez Linuksa i BSD narzędziach APT, YUM i YaST. Luki dają cyberprzestępcom dostęp do części systemu operacyjnego, umożliwiając modyfikowanie,
Życie pod kloszem spowalnia starzenie
8 września 2008, 23:00Niektóre ze zwierząt wykorzystywanych do badań naukowych starzeją się na wolności co najmniej dwukrotnie szybciej, niż w warunkach laboratoryjnych - dowiadujemy się dzięki amerykańskim naukowcom. Odkrycie może mieć istotny wpływ na interpretację wyników wielu eksperymentów.
Neurony lustrzane to fatamorgana?
6 listopada 2008, 12:40Neurony lustrzane, które uaktywniają się zarówno podczas samodzielnego wykonywania jakiejś czynności, jak i podczas obserwowania czyichś działań, zdążono już powiązać z empatią, moralnością, siłą oddziaływania filmów erotycznych, a nawet autyzmem. O ile jednak u małp można było obserwować aktywność pojedynczych neuronów tego typu, o tyle ich istnienie u ludzi wykazano bardzo okrężną drogą, bo podczas ogólnego badania funkcjonalnym rezonansem magnetycznym (fMRI).
Gorzka czekolada zapobiega przejadaniu
12 grudnia 2008, 10:25Jak nie przytyć w czasie Bożego Narodzenia? Jeśli ktoś naprawdę nie może się oprzeć i musi spróbować wszystkich 12 wigilijnych potraw w dużych ilościach, powinien najpierw sięgnąć po gorzką czekoladę. Badacze z Uniwersytetu Kopenhaskiego odkryli bowiem, że zapewnia ona uczucie sytości na dłuższy czas niż jej mleczna wersja, zmniejszając ochotę na słodkie, słone i tłuste pokarmy.
Ciepło-twardo
26 stycznia 2009, 12:15Zwykle, gdy podgrzewamy jakąś substancję, staje się ona miękka. Jednak grupie uczonych pod przewodnictwem profesora Dwayne'a Millera z University of Toronto udało się uzyskać odmienny, niezgodny z intuicją efekt.
Dobroczynne bloki reklamowe
4 marca 2009, 09:49Chociaż bloki reklamowe są dla większości telewidzów denerwujące, okazuje się, że zdecydowanie nie doceniamy ich roli. I nie chodzi tu o wskazówki, które towary kupić ani o wrażenia estetyczne. Liczne badania psychologiczne wykazały, że to spoty powodują, że wyżej oceniamy przerywany nimi program.
